Nước tiểu có mùi hôi có thể là dấu hiệu của nhiều căn bệnh.

Nguyên nhân khiến nước tiểu có mùi hôi

Nguyên nhân lành tính

Trong trường hợp lành tính, nước tiểu có mùi lạ có thể do ảnh hưởng từ những thứ bạn vừa ăn, uống như:

• Ăn những thực phẩm có mùi nồng như: tỏi, hành tây, măng tây, cá… Thực phẩm nhóm này sau khi tiêu hoá sẽ khiến nước tiểu có mùi bất thường.
• Dùng thuốc kháng sinh hoặc vitamin: việc sử dụng các loại thuốc và vitamin dạng viên uống, đặc biệt là thuốc điều trị tiểu đường, vitamin B vitamin C, Penicillin, Ampicillin… sẽ thấy mùi nước tiểu có mùi hơi hắc rất đặc trưng.
• Uống ít nước: cơ thể thiếu nước khi bài tiết sẽ khiến nước tiểu sẫm màu và và có mùi khai nồng.

Ăn măng tây khiến nước tiểu có mùi lưu huỳnh.

Nguyên nhân ác tính

Khi thấy mùi nước tiểu hôi nồng, kèm dấu hiệu đau rát đường tiết niệu, đau quặn vùng bụng dưới… màu nước tiểu sậm bất thường, đôi khi lẫn máu và mủ thì khả năng cao bạn đã mắc phải một trong các bệnh lý về hệ bài tiết, những căn bệnh đó có thể là:

• Viêm hoặc nhiễm trùng bàng quang: đây là một dạng nhiễm trùng đường tiểu phổ biến, dấu hiệu thường thấy là đau tức phần bụng dưới, nước tiểu mùi khai và đôi khi lẫn máu.
• Viêm hoặc bể thận: trường hợp này thường xảy đến do nhiễm trùng ngược từ bàng quang lên hoặc từ máu. Đây là trường hợp nguy hiểm, cần trợ giúp ngay lập tức từ y bác sĩ có chuyên môn để tránh gây nguy hại đến tính mạng.
• Viêm đường tiết niệu: viêm nhiễm đường tiết niệu do vi khuẩn gây nên cảm giác bỏng rát khi đi tiểu, khiến nước tiểu nặng mùi và đôi khi lẫn máu.
• Suy gan: người mắc bênh suy gan khiến nước tiểu vàng sậm và có mùi mốc, trong mắt và da dẻ có sắc tố vàng.

Các phòng và chữa chứng nước tiểu nặng mùi

Nếu phát hiện nước tiểu có mùi hôi, điều đầu tiên bạn hãy xem lại các nguyên nhân lành tính để xác định nước tiểu của mình có mùi lạ có phải do các nguyên nhân đó hay không. Thông thường, khi nước tiểu mang mùi lạ bởi nguyên nhân lành tính sẽ không đi kèm các dấu hiệu phụ như đau rát đường tiểu, đau quặn bụng… Sau đó bạn chỉ cần loại bỏ được các nguyên nhân này thì màu và mùi nước tiểu sẽ quay về trạng thái bình thường.

Cách tốt nhất để khắc phục nước tiểu có mùi khó chịu gây ra bởi các nguyên nhân lành tính là bạn hãy uống đủ nước mỗi ngày. Như vậy không chỉ giúp hệ bài tiết vận hành tốt, đảm bảo chức năng thải độc cho cơ thể mà còn có tác dụng phòng chống lưu lại cặn khoáng tạo sỏi, bảo vệ thận. Vì thế, bạn nên uống đủ từ 2 đến 2,5 lít nước mỗi ngày tuỳ thể trạng. Nếu cần kiểm soát tốt hơn lượng nước uống mỗi ngày hãy kiểm tra màu nước tiểu mỗi khi đi vệ sinh, thấy nước tiểu có mùi nhẹ và màu sắc chỉ hơi ngả vàng (gần như trong), không có cặn lạ có nghĩa là bạn đã uống đủ nước.

Uống đủ nước để hệ bài tiết luôn khoẻ mạnh.

Còn lại đối với các trường hợp nước tiểu có mùi hôi do viêm nhiễm các bộ phận thuộc hệ bài tiết hoặc các bệnh về gan thì bạn cần đến ngay các cơ sở y tế để tiến hành thử nước tiểu, từ đó chuẩn đoán được chính xác nguyên nhân gây bệnh và tiến hành điều trị. Vì vậy, bạn hãy tiến hành đi khám bác sĩ nếu sau 24 giờ vẫn thấy nước tiểu tiếp tục có những biểu hiện bất thường mà không liên quan đến thức ăn, thuốc uống hay phẩm màu bổ sung trong thực phẩm. Ngoài ra, có thể cân chỉnh lại lối sống để phòng và chữa bệnh song song với việc sử dụng thuốc theo lời khuyên của bác sĩ bằng các biện pháp như:

• Đối với trường hợp sỏi thận: hạn chế ăn muối, đạm, uống nhiều nước mỗi ngày.
• Đối với trường hợp viêm, nhiễm trùng, ung thư bàng quang: nếu đang hút thuốc hãy ngay lập tức cai thuốc lá và lưu ý bổ sung đủ nước mỗi ngày.
• Đối với trường hợp viêm, nhiễm, ung thư thận: ngừng hút thuốc lá, kiểm soát thể trọng, ăn nhiều rau quả và trái cây, uống nhiều nước, tập thể dục thường xuyên và tránh xa các hoá chất độc hại.
• Đối với trường hợp viêm đường tiết niệu: hạn chế tắm rửa ở các vùng nước bẩn để ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập . Nếu thấy viêm niệu đạo tái phát nhiều lần thì cần xem lại và cải thiện các thói quen sống. Tốt nhất là nên giữ vệ sinh thật sạch, tránh hoá chất hoặc chất bẩn tác động đến vùng kín, tập thói quen lau rửa từ phía trước đến hậu môn, vệ sinh cẩn thận sau khi giao hợp…

Mọi dấu hiệu bất thường của cơ thể đều có thể là báo động của một bệnh lý nào đó. Vì vậy nếu quan sát thấy nước tiểu bỗng dưng có biểu hiện lạ, có mùi hôi khó chịu dù trước đó bạn vẫn uống đủ nước, không ăn đồ tanh, uống thuốc… thì bạn cần thực hiện xét nghiệm nước tiểu ngay sau 24 giờ theo dõi.  Nếu phát hiện những dấu hiệu kèm theo như: sốt, đau bụng, đau rát đường niệu đạo, nước tiểu lẫn máu mủ, tiểu sẫm màu, tiểu không tự chủ… bạn nên cân nhắc đến cơ sở y tế sớm nhất có thể, tránh để những biến chứng đáng tiếc xảy ra làm tổn hại đến sức khoẻ và tính mạng.

Tôi tên là Bùi Thùy Linh, 36 tuổi đang sống và làm việc tại Quảng Nam. Thời gian gần đây tôi đi tiểu nước tiểu có mùi hôi. Vậy xin hỏi bác sĩ tôi có bị bệnh gì không? Xin cảm ơn!

Trả lời:

Chào chị Linh!

Cảm ơn chị đã gửi câu hỏi về chuyên mục sức khỏe, chúng tôi xin giải đáp thắc mắc của chị như sau:

Nguyên nhân nước tiểu có mùi hôi

Bình thường nước tiểu vô trùng và gần như không mùi hoặc hơi khai. Nhưng do một số lý do mà nước tiểu có thể thay đổi mùi vị như chế độ ăn uống, dùng thuốc…

Nước tiểu có mùi hôi khó chịu thường là dấu hiệu cảnh báo những bất thường xảy ra ở đường tiết niệu như viêm đường tiết niệu, viêm niệu đạo do lậu, do chlamydia hay do dùng các thuốc điều trị tiểu đường, vitamin B, vitamin C….

Tuy nhiên, ngoài bất thường về mùi nước tiểu chị cần miêu tả cụ thể hơn về màu sắc của nước tiểu có gì bất thường không? Số lần tiểu tiện trong ngày như thế nào? Khi đi tiểu có cảm giác bất thường như tiểu buốt, tiểu rắt, đau tức vùng bụng dưới, có bị sốt hay không?

Do đó, chị nên đi tới các cơ sở y tế uy tín tin cậy và làm xét nghiệm nước tiểu và các xét nghiệm liên quan để được chuẩn đoán chính xác từ đó đưa ra phương pháp điều trị thích hợp. Bên cạnh đó, chị nên chú ý một số điều sau:

• Uống nước đều đặn, vừa đủ để giúp cơ thể khỏe mạnh, không nên uống quá nhiều nước có thể dẫn tới tình trạng tiểu không kiểm soát. Nên uống hơn 2 lít nước mỗi ngày và hạn chế uống nhiều vào buổi tối để không mắc tiểu đêm.
• Tránh dùng các chất kích thích như cà phê, trà, coca, hạn chế các loại đồ uống có ga
• Giữ vệ sinh cá nhân thật sạch sẽ, tránh các hóa chất tác động đến “vùng kín”, vệ sinh sau khi giao hợp
• Không tự ý sử dụng thuốc mà chưa có chỉ định của bác sĩ

Mùi nước tiểu có thể nói lên một số bệnh lý, chị có thể tham khảo thêm thông tin này để có kiến thức chăm sóc sức khỏe của mình:

Mùi nước tiểu nói lên điều gì?

Các nguyên nhân khiến nước tiểu có mùi lạ, cụ thể:

Do uống ít nước

Nếu uống ít nước, nước tiểu có màu vàng và hơi khai, do đó mỗi người cần uống đủ nước mỗi ngày. Nếu uống quá ít nước sẽ dẫn tới hiện tượng nước tiểu rất đặc và khai.

Do thuốc

Mùi nước tiểu ảnh hưởng rất lớn từ mùi vị của thuốc, các thuốc uống hay tiêm các loại Penicillin, Ampicillin… thấy mùi rất đặc trưng.

Mùi vị thức ăn

Mùi vị của thức ăn có thể được bài tiết ảnh hưởng đến mùi nước tiểu. Ví dụ, khi ăn măng, nước tiểu sẽ có mùi rất nồng.

Các nguyên nhân trên đều bình thường, mọi người chỉ cần uống nhiều nước hoặc sau điều trị thuốc, sau khi ăn thức ăn  bị đào thải hết nước tiểu sẽ trở lại bình thường. Nhưng mùi nước tiểu trong một số trường hợp là dấu hiệu của các bệnh lý ảnh hưởng tới sức khỏe:

Do nhiễm trùng đường tiểu

Nước tiểu có mùi hôi kèm theo các triệu chứng như đau tức bụng dưới, đau buốt mỗi khi đi tiểu…là dấu hiệu của nhiễm trùng đường tiểu. Tình trạng nhiễm trùng đường tiểu xuất hiện khi vi khuẩn gây bệnh chui vào lỗ tiểu và phát triển hoặc do vi khuẩn từ máu đến định cư tại nơi này.

Các loại nhiễm trùng đường tiểu:

• Viêm niệu đạo: viêm hay nhiễm trùng niệu đạo gây nên cảm giác bỏng rát khi đi tiểu và đôi khi có mủ.
• Viêm bàng quang: là nhiễm trùng đường tiểu phổ biến nhất gây nên đau tức bụng dưới, nước tiểu rất khai và đôi khi tiểu máu.
• Viêm thận-bể thận cấp: do nhiễm trùng ngược dòng từ bàng quang lên hoặc do từ dòng máu. Nếu không có sự can thiệp của bác sĩ có thể dẫn tới suy thận và tử vong.

Trên đây chúng tôi giải đáp thắc mắc của chị Linh cũng như cung cấp một số thông tin hữu ích. Chúc chị và gia đình luôn khỏe mạnh!

Xem thêm: Nước tiểu đục – Nguyên nhân do đâu?

Chào bác sĩ!

Tôi là Phạm Văn Tiến, 37 tuổi. Thời gian gần đây mỗi khi thức dậy tôi tiểu rất ít, nước tiểu có mùi hôi. Sức khỏe tôi vẫn cảm thấy bình thường và không có điều gì khó chịu cả. Tôi đang lo lắng không biết mình có bệnh gì không? Mong bác sĩ giải đáp, tôi xin chân thành cảm ơn.

Trả lời:

Chào bạn!

Khi có hiện tượng nước tiểu có mùi rất hôi thì chắc chắn bạn đã bị bệnh viêm đường tiết niệu. Để biết được mình bị viêm nhiễm ở mức độ nào bạn cần đến cơ sở y tế để thăm khám và xét nghiệm nước tiểu.

Việc điều trị viêm đường tiết niệu cũng không quá khó khăn, chủ yếu là sử dụng kháng sinh để ức chế sự phát triển của vi khuẩn đường tiết niệu.

Qua việc thăm khám và làm xét nghiệm chức năng thận và nước tiểu bác sĩ sẽ đưa ra biện pháp điều trị căn bệnh của bạn. Ngoài ra bạn nên uống đủ nước để cung cấp nước bài tiết cho cơ thể và đẩy các vi khuẩn có hại ra bên ngoài.

Chúc bạn luôn khỏe mạnh!

BS. Trần Tuyết Lan